Notariskantoor
Stéphanie Westerlinck
Berlaar

In de eerste zes maanden van dit jaar werden er in ons land 40.873 testamenten opgesteld. Vlaanderen was met ruim 28.000 testamenten goed voor een aandeel van zo’n 70%.
De gemiddelde leeftijd van de opsteller van een testament daalde in vergelijking met vorig jaar. Dat blijkt uit cijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot).

Een instrument om controle te behouden over je erfenis
Van de 40.873 testamenten in ons land, werden er 28.305  in Vlaanderen opgesteld. In Wallonië ging het om 10.285 testamenten, in Brussel om 2.283 testamenten.
Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “Een testament blijft het instrument bij uitstek om binnen de wettelijke mogelijkheden controle te behouden over wat er met je erfenis zal gebeuren. Je huwelijkspartner en je kinderen hebben sowieso recht op een deel van je erfenis. Wat er nog overblijft, kan je gebruiken om na te laten aan anderen. Heb je geen testament opgesteld, dan zal je erfenis sowieso worden verdeeld volgens de bestaande wetgeving.”

Ongehuwde en kinderloze koppels kiezen vaak voor een testament
Notaris Carol Bohyn: “Vaak zijn het ongetrouwde koppels die voor een testament kiezen. Zo kunnen ze elkaar beschermen, want volgens de wet erven ze weinig of niets van elkaar.”
Ook voor partners zonder kinderen en kinderloze alleenstaanden is een testament een aanrader. Zo kunnen ze een specifieke erfgenaam bevoordelen of een goed doel steunen. Voor plusouders is een testament een ideaal instrument om iets na te laten aan hun pluskinderen.

Opsteller testament gemiddeld 63 jaar oud
Wie in ons land in de eerste zes maanden van dit jaar een testament opstelde, was gemiddeld 63 jaar. Iets jonger dan de voorbije jaren. In Vlaanderen was de opsteller van een testament gemiddeld 62 jaar oud, in Brussel ging het om 69 jaar.

Centraal register beheerd door Fednot
De testamenten waarvan sprake in deze cijfers zijn ingeschreven in het Centraal Register voor Testamenten (CRT) dat beheerd wordt door Fednot. De testamenten zelf zitten niet in dit register. Wel data over de identiteit van de persoon die het testament heeft opgemaakt, wanneer dat is gebeurd en via welke notaris.
Notaris Carol Bohyn: “Ook de naam van het notariskantoor dat het testament bewaart, zit in het register. Zo kunnen nabestaanden na een overlijden vlot achterhalen of er een testament is en bij welke notaris ze het kunnen opvragen.”
Het CRT bevat data van testamenten opgemaakt voor de notaris (de zogenaamde ‘authentieke testamenten’). Daarnaast bevat het CRT ook data van eigenhandig geschreven testamenten die nadien ter registratie aan een notaris zijn aangeboden.

Zelf je testament opstellen of met de hulp van je notaris?
Als je zelf een testament schrijft, zonder hulp van een notaris, kan het verloren gaan en dan kunnen je wensen niet uitgevoerd worden. Ook loop je het risico dat er juridische en andere fouten in staan. Maar zelfs bij geldige eigenhandige testamenten kunnen problemen opduiken. In het bijzonder als via het testament iemand werd onterfd. Dan kunnen er discussies ontstaan: was diegene die het testament opstelde wel bekwaam, ging het wel om zijn handschrift of taalgebruik of werd hij niet beïnvloed door anderen?
Notaris Carol Bohyn: “Opletten dus als je zelf een testament neerpent. Weet dat benadeelde nabestaanden de geldigheid kunnen betwisten of het testament inhoudelijk kunnen aanvechten. Dat kan uitmonden in aanslepende procedures. Kies je ervoor om toch zelf je testament te schrijven, dan laat je het best nalezen door een notaris. Het veiligste is uiteraard een authentiek testament, opgesteld door een notaris.”

Ontdek onze podcast over testamenten.

Nadenken over wat er na je overlijden met je vermogen gebeurt, is voor niemand een prettig vooruitzicht. Toch kan een testament nuttig zijn om af te wijken van de wettelijke erfregels. Omdat een testament ingrijpende gevolgen heeft voor je nabestaanden, stel je het best zorgvuldig en met de juiste begeleiding op. Hier zijn een aantal misverstanden die we graag de wereld uit helpen.

In België kan een testament op verschillende manieren worden opgesteld. Dat kan via een notaris (notarieel testament) of je kan het zelf opstellen. Een zelfgeschreven testament is geldig als het volledig met de hand is geschreven, ondertekend en gedateerd.

Toch is die geldigheid niet onbetwistbaar. Nabestaanden die zich benadeeld voelen, kunnen het testament in vraag stellen. Vaak gaat het niet om de formaliteiten verbonden aan het opstellen van het testament, maar om twijfel over de echtheid of over de geestelijke gezondheid van de auteur van het testament op het moment van het opstellen.

In de eerste helft van dit jaar waren er bijna 13% meer verkopen aan de kust in vergelijking met dezelfde periode in 2024. Vooral Vlamingen kochten aan de kust: ze waren goed voor een aandeel van net geen 90%. Gemiddeld kostte een appartement aan de kust 306.813 euro, -7,6% minder in vergelijking met het jaargemiddelde van 2024. Een appartement op de dijk kostte gemiddeld 370.683 euro, -13,2% in vergelijking met vorig jaar.

Vastgoedmarkt aan de kust veert weer op na moeilijke jaren
Na de uitzonderlijk drukke coronajaren 2020 en 2021 koelde de vastgoedmarkt aan de kust fors af. In de eerste helft van 2022 was er een terugval van bijna 15%. Een jaar later ging het zelfs om ruim 23%. In de eerste helft van 2024 daalde het aantal verkopen minder sterk (-5,9%).
Notaris Bart van Opstal, woordvoerder van Notaris.be: ”In de eerste zes maanden van dit jaar was er voor de eerste keer sinds lang opnieuw een stijging van het aantal verkopen: +12,7% in vergelijking met dezelfde periode in 2024.”  

Evolutie aantal verkopen per gemeente
In zowat alle kustgemeenten zat het aantal verkopen het afgelopen semester in de lift. Uitschieters waren Zeebrugge en De Panne: +24,5% en +29,4% meer verkopen in vergelijking met het eerste semester van 2024. Ook in de duurste gemeente, Knokke-Heist, waren er meer verkopen: +12,5%.
In Koksijde bleef het aantal verkopen zo goed als stabiel: +0,4%.

Wie kocht het afgelopen semester aan de kust?
Vooral vijftigers waren actief aan de kust: kopers van 50 jaar tot en met 60 jaar waren goed voor een aandeel van 26,7%. Veertigers hadden een aandeel van 23,9%. Bij 60-plussers ging het om 23%.
Bewoners uit de kustgemeenten zelf waren goed voor 37,5% van de kopers. 62,5% kwam uit een andere locatie. 49% van de kopers kwam uit West-Vlaanderen, 16% uit Oost-Vlaanderen en 11,3% uit Vlaams-Brabant.
Vooral Vlamingen kochten kustvastgoed: 89,6%. 5,1% van de kopers kwam uit Wallonië, 2,6% uit Brussel. Buitenlandse kopers waren goed voor 2,7%.

Hoeveel betaalden kopers voor een kust- en dijkappartement?
De gemiddelde prijs voor een appartement aan de kust klokte in de eerste zes maanden van 2025 af op 306.813 euro. In vergelijking met het jaargemiddelde van 2024 ging het om een prijsdaling van -7,6%.
De gemiddelde prijs voor een appartement op de dijk klokte in de eerste helft van 2025 af op 370.683 euro. In vergelijking met het jaargemiddelde van 2024 daalde de prijs met -13,2%.
Notaris Bart van Opstal: “De afkoeling van de prijzen kwam er na toch behoorlijk sterke prijsstijgingen in 2023 en 2024. Deze prijsdaling moet enigszins gerelativeerd worden: doorgaans worden er meer appartementen en ook meer duurdere appartement verkocht in het tweede semester. Het jaargemiddelde van 2025 zal wellicht wat dichter liggen bij de prijs die in de afgelopen jaren courant was. Het feit dat er in het eerste semester een pak minder nieuwbouwappartementen werden verkocht, was ook een factor die de prijsdaling mee vorm gaf.”
De afgelopen tijd zat de gemiddelde prijs van een appartement in Vlaanderen ook niet meer in stijgende lijn: in de eerste helft van 2025 daalde de gemiddelde prijs lichtjes, met -0,4% naar 281.541 euro. In West-Vlaanderen was de prijsdaling in dezelfde periode een stuk explicieter: -5,9%, naar een gemiddelde prijs van 289.729 euro.

Prijsevoluties kustappartement in de deelgemeenten
Notaris Bart van Opstal: “De vastgoedmarkt aan de kust was ook in het afgelopen semester behoorlijk heterogeen: de gemiddelde prijs van een kustappartement varieerde van 198.445 euro in Westende tot 696.405 euro in Knokke.”
Ook de prijsevoluties waren zeer divers: van -20,8% in Nieuwpoort tot +9,1% in Zeebrugge, als we kijken naar de evolutie van de gemiddelde prijs van een kustappartement in de eerste helft van dit jaar vergeleken met het jaargemiddelde van 2024.

Prijsevoluties dijkappartement in de deelgemeenten*
Een dijkappartement in Oostende kostte in het eerste semester van 2025 gemiddeld 375.426 euro, prijsstijging van +10,4% in vergelijking met 2024. In De Panne klom de prijs van een dijkappartement met +3,1% naar 233.042 euro. In Blankenberge en Middelkerke daalde de gemiddelde prijs: -6,1% en -1,0%.

De prijsevoluties per kustzone
De Oostkust is traditioneel de duurste zone aan de kust. In de eerste helft van 2025 kostte een kustappartement er gemiddeld 444.902 euro, -12,4 minder dan in 2024. De gemiddelde prijs van een appartement op de dijk klokte af op 534.480 euro, -17,3% minder in vergelijking met het jaargemiddelde van 2024.
Aan de Middenkust kostte een appartement gemiddeld 250.229, -4,4% minder dan in 2024. Een dijkappartement kostte er 292.526 euro (-2,4%). Een appartement aan de Westkust kostte gemiddeld 246.246 euro, -3,9% minder dan in 2024. Voor een dijkappartement moesten kopers gemiddeld 277.817 euro betalen (-11,5%).

Nieuwbouwappartementen en bestaand vastgoed
In de eerste helft van 2025 waren de nieuwbouwappartementen goed voor een marktaandeel van 5,6%. Het gaat om het laagste marktaandeel van de afgelopen jaren. In 2019 ging het nog om een marktaandeel van 16,8%.
Een nieuwbouwappartement kostte in de eerste zes maanden van dit jaar gemiddeld 450.927 euro, een prijsstijging van +13,4% in vergelijking met 2024.